Een uitgebreide verzameling kennis,
informatie en advies over de
succesvolle toepassing
van een ‘lean’ laboratorium
Wat is een ‘Lean Laboratory’?
‘Lean Laboratory’ is een organisatorische en managementaanpak op basis van de principes van ‘lean manufacturing’ die hoofdzakelijk gericht zijn op procesoptimalisatie. Een ‘lean lab’ is een laboratorium dat gericht is op de meest efficiënte levering van resultaten qua kosten en/of snelheid, met de meest efficiënte inzet van de beschikbare resources. Het doel is om de economische efficiëntie van een organisatie te verbeteren. Succes wordt gemeten door de drie hoeken van de ‘magische driehoek’ in evenwicht te brengen: kwaliteit, resources en tijd.
Wat zijn de voordelen van een Lean Laboratory-aanpak?
De potentiële voordelen van het implementeren en ondersteunen van een effectieve Lean Laboratory-aanpak zijn:
- Beter gedefinieerde, gestructureerde en aangestuurde laboratoriumprocessen
- Meer consistente en voorspelbare laboratoriumprestaties
- Een goed begrip van de labcapaciteit en de benodigde hulpmiddelen
- Aanzienlijk hogere productiviteit en efficiëntie
- Kortere lead-times
- Lagere kosten
- Minder werk in progress
- Processen die vaker meteen de eerste keer goed gaan
- Betere ontwikkeling van laboranten
- Een cultuur van proactief prestatiemanagement en continue verbeteringen
- Betere klantenservice
Informatiegids ‘Lean Lab’
Download onze Lean Laboratory informatiegids als u meer wilt weten over de manier waarop deze negen stappen voor een ‘lean lab’ de efficiëntie en productiviteit van uw lab verbeteren en handhaven.
Download de ‘Lean Lab’ informatiegids
Wat is ‘Lean Laboratory’?
De termen 'Lean' en 'Lean Manufacturing' werden in de jaren 1990 geïntroduceerd door de uiterst succesvolle managementfilosofie van het Toyota Production System (TPS). Na het succes in industriële productievestigingen, is het begrip en de toepassing van ‘lean’ principes in veel industriesectoren sterk toegenomen om fouten te elimineren, vertragingen te reduceren, kosten te verlagen en de algehele kwaliteit van een product of service te verbeteren.
‘Lean Laboratory’ is een organisatorische en managementaanpak op basis van de principes van ‘lean manufacturing’ die hoofdzakelijk gericht zijn op procesoptimalisatie. Een ‘lean lab’ is een laboratorium dat gericht is op de meest efficiënte levering van resultaten qua kosten en/of snelheid, met de meest efficiënte inzet van de beschikbare hulpmiddelen. Het doel is om de economische efficiëntie van een organisatie te verbeteren. Het succes wordt gemeten door de hoeken van de 'magische driehoek’ in evenwicht te brengen: (Q voor kwaliteit, R voor hulpmiddelen en T voor tijd).
Er kunnen grote bedrijfsvoordelen worden behaald door een cultuur van continue verbetering te ontwikkelen, van klant tot laborant. Maak daarbij gebruik van innovatieve ideeën en stimuleer transformaties in de denkwijze en gedragingen in het hele lab voor een duurzaam effect.
Lean Laboratory is een manier van denken - geen takenlijst!
Er is een Lean Laboratory Woordenlijst samengesteld waarin de betekenis van de veel gebruikte woorden wordt uitgelegd en hoe deze worden gebruikt.
Hoe ga ik met Lean Laboratory aan de slag?
Een goed startpunt is de beoordeling van de huidige status van uw lab. Er is een checklist waarmee u dit kunt doen, op basis van negen verbeteringspunten die belangrijk zijn voor het Lean Laboratory-concept:
De 9 verbeteringspunten zijn
- Beheer en optimalisatie van de werkomgeving met 5S
- Value stream mapping voor procesanalyse
- Werkbelasting
- Laboratorium workflow
- Prestatiemanagement
- Laboratoriumapparatuur
- Vaardigheden van laboranten
- Chemicaliën/hulpmaterialen in het lab (KANBAN)
- Continue verbeteringsprocessen
De ‘Lean Lab’ Checklist begeleidt u stapsgewijs door deze negen onderwerpen. U krijgt inzicht in de grootste potentiële verbeterpunten van uw laboratorium:
Beheer en optimalisatie van de werkomgeving met Laboratory 5S
Een typisch uitgangspunt bij de uitvoering van de ‘lean’ aanpak is optimalisatie van de werkomgeving. Dit wordt in de negen verbeteringspunten het beheer (Laboratory 5S) genoemd.
Laboratory 5S is een methode voor de organisatie van de werkomgeving die gebaseerd is op Japanse woorden:
| 5S woord | Japans woord | Uitleg | Voorbeeld |
1 | Sorteer wat je hebt | Seiri | Bij twijfel, verwijderen! | Is het lab toegankelijk en vrij van overbodige voorwerpen? |
2 | Geef alles een plaats | Seiton | Een plaats voor alles en alles op zijn plaats! | Is het gereedschap en alle apparatuur netjes opgeborgen en eenvoudig te vinden? |
3 | Maak alles schoon | Seiso | Eerst schoonmaken, dan inspecteren! | Is alles schoon en in goede conditie? |
4 | Standaardiseer de werkomgeving | Seiketsu | Bepaal de regels en volg ze op! | Zijn de lades en kasten op consequente wijze geëtiketteerd? |
5 | Hou vol | Shitsuke | Maak er een gewoonte van en controleer de naleving! | Zorg voor reguliere Laboratory 5S audits en voer eventuele correcties uit. |
Het doel is om elk van de 5S-taken in uw laboratorium uit te voeren. Verwijder alles wat overbodig is, sorteer en organiseer alle resterende items en maak alles toegankelijker en ergonomischer. Etiketteer voorwerpen en locaties, houd de werkomgeving schoon en probeer afval te elimineren. Tijdens een ‘gemba walk’ worden alle verbeterpunten geïdentificeerd. Eenmaal geoptimaliseerd, dient de situatie gehandhaafd te worden met reguliere Laboratory 5S-audits.
Value stream mapping voor procesanalyse
Value stream mapping is een belangrijke techniek waarmee wordt aangegeven waar verbeteringen kunnen worden aangebracht in een specifieke workflow of een specifiek proces. Het doel van value stream mapping is de identificatie, analyse en classificatie van elke stap van een specifiek proces. Elke stap krijgt een classificatie op basis van de waarde die de stap aan het proces toevoegt:
- Voegt waarde toe
- Voegt geen waarde toe, maar is noodzakelijk
- Voegt geen waarde toe en is niet noodzakelijk
Het doel is om het aantal waardeverhogende stappen te vergroten en alle stappen die geen waarde toevoegen te reduceren of te elimineren. Alle onnodige stappen (verspilling) moeten zoveel mogelijk worden geëlimineerd.
Deel 2 van het Lean Lab Webinar biedt meer informatie over value stream mapping, inclusief een praktisch voorbeeld van de toepassing van deze techniek op een analytisch laboratoriumproces om de productiviteit te verbeteren.
Verspilling elimineren (muda)
‘Lean’ principes kunnen ook worden gezien als een systematische methode om verspilling (muda) in een productiesysteem te elimineren. Dit omvat de verspilling die veroorzaakt wordt door overproductie (muri) en een ongelijkmatige werkbelasting (mura).
In een commerciële omgeving worden 7 muda’s gehanteerd. Soms wordt ook een 8e term inbegrepen. Het acroniem ‘DOWNTIME wordt gebruikt als geheugensteuntje voor deze 8 soorten verspilling (muda's):
D | Defecten |
O | Overproductie |
W | Wachttijd |
N | Niet gebruikte talenten van medewerkers (vaardigheden)* |
T | Transport |
I | Inventaris |
M | Motion (Beweging) |
E | Excessieve verwerking (complexe processen) |
* Deze term staat niet op de vaak gebruikte lijst met 7 muda's
In de informatiegids ‘De 8 soorten verspilling in het lab’ wordt uitgelegd hoe u de 8 soorten verspilling in een laboratorium kunt herkennen en elimineren.
Lean Laboratory: feiten
1. Het voornaamste doel van Lean Laboratory is procesoptimalisatie.
- Het doel is de eliminatie van stappen in de workflow die tijd verspillen.
- Het voornaamste doel van 'Lean Lab’ is niet om mensen te ontslaan of om een lab met minder werknemers te laten functioneren.
2. Een ‘lean’ aanpak kan door elke organisatie worden toegepast, zowel groot als klein.
- ‘Lean’ principes kunnen het lab aanzienlijk verbeteren met vereenvoudigde processen, kortere levertijden en een hogere productiviteit. En dit kan op iedereen worden toegepast!
3. ‘Lean’ methodes en instrumenten kunnen op effectieve wijze op nieuwe en bestaande laboratoria worden toegepast
- Lean Laboratory is zeer doeltreffend indien toegepast op het ontwerp en de constructie van een nieuw laboratorium.
- De aanpak is echter even effectief voor de verbetering van bestaande workflows en processen in een bestaand lab.
Bekijk Deel 1 van de Lean Lab Webinar voor meer informatie over de ‘Lean Laboratory’-principes en voorbeelden van de manier waarop METTLER TOLEDO ‘lean’ tools en methodes op de productieprocessen heeft toegepast.