Voorgestelde zoekopdrachten
  • stopper set
  • weegschaal
  • ph meter
  • ind570
  • ics425
Alle categorieën
  • Alle categorieën
  • Producten
  • Koop online
  • Ondersteuning
  • Expertise
  • Evenementen & Webinars
  • Overige
Filter
Nederlands
Home Applicaties Laboratory Applications Voedingsmiddelen en dranken: oplossingen voor laboratoria Meting van zout in voedingsmiddelen

Meting van zout in voedingsmiddelen

Zout-, natrium-, chloride- en mineraalgehaltebepalingen uitvoeren

Bel ons voor een offerte
Meting van zout in levensmiddelen
Meting van zout in levensmiddelen

Tafelzout (natriumchloride, NaCl), dat al duizenden jaren wordt gebruikt als smaakstof en conserveermiddel, wordt over de hele wereld op grote schaal geconsumeerd. Hoewel natrium- en chloride-ionen een essentiële rol spelen in fysiologische processen, is de individuele inname van natrium voor zowel volwassenen als kinderen in de meeste landen over het algemeen hoger dan de voedingsbehoeften.

Een hoge natriuminname via de voeding is een risicofactor voor hoge bloeddruk gebleken. Om het aantal hart- en vaatziekten te verminderen heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zich ten doel gesteld de consumptie van keukenzout per hoofd van de bevolking vóór 2025 met 30% te verminderen, met als uiteindelijk doel de inname van natrium te beperken tot niet meer dan 2000 mg per dag.

Een belangrijk aspect van het initiatief is de brede toepassing van duidelijke en gemakkelijk te interpreteren etiketten op verwerkte voedingsmiddelen. Om aan deze etiketteringsvereisten te voldoen, en omdat natrium in gebakken, bewerkte en bereide levensmiddelen veel verschillende bronnen kent, is het voor producenten van voedingsmiddelen en dranken belangrijk geworden een nauwkeurige methode te kiezen om het natriumgehalte te bepalen.

    

Gids voor zoutbepaling

De METTLER TOLEDO gids voor zoutgehaltebepaling

Download "Een inleiding tot zoutanalyse: Techniques for Salt and Ion Determination" voor meer details over effectieve technieken voor de bepaling van chloride-, natrium- en zoutgehaltes.

Zout en het effect ervan op smaak, textuur en formulering

Tafelzout wordt gebruikt om de smaak van voedingsmiddelen te verbeteren, de kleur en textuur aan te passen, en de houdbaarheid te verlengen. Door het totale zoutgehalte van een voedingsmiddel te bepalen, kunnen fabrikanten van verwerkte voedingsmiddelen deze eigenschappen ook controleren voor verschillende partijen, ongeacht of de voedingsmiddelen in vaste, vloeibare, pasta-achtige, poedervorm of in een andere vorm worden geproduceerd.

Zout zelf draagt het meest bij aan een te hoge natriuminname, maar natrium zit ook in chemische rijsmiddelen zoals zuiveringszout (natriumbicarbonaat) en in conserveringsmiddelen zoals natriumnitraat, natriumnitriet en natriumbenzoaat. Het gehalte aan chloride-ionen kan ook worden verhoogd door de toevoeging van kaliumchloride (een natriumarm alternatief voor keukenzout).

Nauwkeurige natrium- of zouttesten, hetzij bij de goederenontvangst, in de productielijn of tijdens de laatste kwaliteitscontrole, helpen ervoor te zorgen dat de voedselverwerkingsprocessen goederen opleveren die de consument de verwachte kenmerken bieden. Het kan er ook toe bijdragen dat de natriumetikettering nauwkeurig is, wat consumenten kan helpen weloverwogen keuzes te maken over de voedingsproducten die zij tot zich nemen.

Methoden voor het meten van natrium en zout

Methoden voor het meten van natrium en zout

Er bestaan verschillende methoden om zout te testen en natrium te bepalen. In deze toepassingspagina en de bijbehorende gids bekijken we verschillende strategieën voor zoutmeting, bepaling van het natriumgehalte, chloridebepaling en beoordeling van bulkmineralen in levensmiddelen.

De nadruk ligt in de eerste plaats op:

  • Argentometrische chloridebepaling
  • Meting van natriumion via ion-selectieve elektroden

De laatstgenoemde bepaling kan worden uitgevoerd via de techniek van meervoudige standaardadditie of rechtstreeks. De methoden voor zoutbepaling door titratie of met ion-selectieve elektroden zijn eenvoudig uit te voeren, betrouwbaar en ongecompliceerd, en vereisen slechts standaard laboratoriumapparatuur.

Er worden ook diverse andere methoden voor de bepaling van zout, natrium of mineralen genoemd: thermometrische titratie, dichtheidsmeting, verassing en elementaire analyse. De instrumenten van METTLER TOLEDO die verschillende zout-, chloride- en natriumanalysemethoden ondersteunen, worden ook besproken.
 

Argentometrische titratie van chloride-ionen

  • Methode: Argentometrische Cl- titratie
  • Analysetype: Cl- ion
  • Aanalyt concentratiebereik: ppm tot 100%  

De meest gangbare titrimetrische methode om het zoutgehalte te bepalen is gebaseerd op de meting van chloride. Deze methode staat bekend als argentometrische titratie vanwege het gebruik van zilvernitraat (AgNO3) als titrant, en wordt nog steeds veel gebruikt in laboratoria voor voedingsmiddelen.

Zilverion (Ag+) slaat neer uit de oplossing bij reactie met Cl--ion, en wanneer alle beschikbare chloride is verbruikt door reactie met Ag+, stijgt de elektrische potentiaal in het titratievat door de ophoping van opgeloste Ag+-ionen in de monsteroplossing. Dit geeft het eindpunt van de titratie aan, zodat het zoutgehalte kan worden berekend (uitgaande van de veronderstelling dat alle chloride in het monster is bijgedragen door NaCl).

Hoewel de chloridebepaling snel is en gewoonlijk geen speciale apparatuur vereist, zal de methode geen rekening houden met natriumionen die door andere bronnen dan NaCl worden bijgedragen, zoals opgemerkt. Dit betekent dat, hoewel effectief in veel gevallen, de methode niet geschikt is voor elk type zoutanalyse.

Een voorbeeld van instrumentatie is de METTLER TOLEDO Titrators.

Natriumgehaltebepaling via meervoudige standaardadditie (MSA)

  • Methode:natriumanalyse in voedsel met behulp van meervoudige standaardadditie
  • Analysetype: Na+ ion
  • Aanalytisch concentratiebereik: ppm tot 100%

Meervoudige standaardtoevoeging detecteert natrium in de monstermatrix tot 0,1 mg/L (4,7-10-6 M). Een kleine hoeveelheid van een natrium-standaardoplossing wordt meerdere malen na elkaar in het monster gedoseerd, waardoor de natriumconcentratie toeneemt. De potentiaalverschillen die het gevolg zijn van de bekende hoeveelheden toegevoegde standaardoplossing worden gebruikt om de intrinsieke natriumconcentratie van het monster te bepalen via een iteratief evaluatiealgoritme op basis van de Nernst-vergelijking.

Belangrijk is dat MSA-metingen dicht bij de aantoonbaarheidsgrens kunnen worden uitgevoerd en dat temperatuureffecten door het instrument kunnen worden gecompenseerd voor een grotere nauwkeurigheid. Voor een optimale monstervoorbereiding en kwantificering moet de monsterconcentratie vóór de analyse bij benadering bekend zijn.

Een voorbeeld van instrumentatie is de METTLER TOLEDO Easy Na Sodium Analyzer of Excellence Titrators (inclusief automation).

Thermometrische titratie van natriumion

  • Methode: Thermometrische Na+ titratie
  • Analysetype: Na+ ion
  • Aanalyt concentratiebereik: 100 ppm tot 100%

Thermometrische titratie van het natriumiongehalte is een alternatieve methode om natrium in voedingsmiddelen te kwantificeren. Thermometrische titratie is afhankelijk van de vorming van elpasoliet, NaK2AlF6, dat zeer exotherm is. De geëvolueerde warmte kan worden geregistreerd door een thermoprobe met hoge resolutie en worden gebruikt om de hoeveelheid Na+-ion af te leiden die in het oorspronkelijke monster aanwezig is.

De reactie verloopt in aanwezigheid van ammoniumfluoride of ammoniumwaterstofdifluoride (NH4F, NH4HF2), en vereist een overmaat aan kalium en aluminium. De giftigheid van de eerstgenoemde verbindingen, die ook zeer corrosief zijn, betekent dat passende veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen.

Geschikte instrumenten voor deze analyse zijn de METTLER TOLEDO Excellence Titrators en Thermometrische elektrode.

Directe natrium meting

  • Methode: Directe Na+ meting met ISE
  • Analysetype: Na+ ion
  • Aanalyt concentratiebereik: ppm tot 100%

Natriumgehalten in levensmiddelen, meestal in waterige oplossing, kunnen rechtstreeks worden bepaald met behulp van een ISE in combinatie met een titrator of ionenmeter. De nauwkeurigheid hangt af van het gebruik van een ijkcurve om de monsterconcentratie af te leiden, ervan uitgaande dat de respons van de elektrode voor monster- en standaardoplossingen dezelfde is. Hiervoor wordt een verdunningsreeks van de natriumstandaard gebruikt.

Zoals bij MSA is de gedetecteerde potentiaal evenredig met de activiteit van een ion in oplossing en dus met de concentratie ervan. Na de metingen kan het gekoppelde instrument automatisch de ionenconcentratie van het monster berekenen en de resultaten weergeven.

Geschikte instrumenten voor deze analyse zijn de METTLER TOLEDO Ion-meters met Ion-selective-elektroden.

Andere methoden om het zoutgehalte te bepalen

Het gehalte aan zout, natrium, ionen en mineralen kan ook worden gemeten met andere technieken met uiteenlopende specificiteit. Voor toepassingen zoals de bepaling van totaal NaCl of minerale zouten is niet altijd speciale apparatuur nodig.  

Extra methoden die nuttig kunnen zijn voor de bepaling van chloride-, natrium- of mineraalgehalten zijn onder meer:

De juiste zoutgehaltebepalingsmethode voor uw toepassing kiezen

Zoals besproken kan het zout- of natriumgehalte zowel door directe als indirecte meting worden bepaald. Welke methode u kiest, hangt af van zowel het verwachte bereik van het gemeten ion als van factoren zoals de nauwkeurigheidseisen en de samenstelling van het voedsel.

Metingsprincipe

LOQ

RSD

Argentometrische titratie van chloride-ion

35 ppm

1%

Multiple Standard Addition (MSA)

< 1 ppm

1%

Thermometrische titratie van natriumion

100 ppm

2%

Directe natriummeting

< 1 ppm

4%

 

Verwacht natrium- of chloridegehalte

Bij de keuze van een strategie om natrium of zout te meten, is het van cruciaal belang dat de gekozen methode betrouwbare metingen oplevert in het verwachte ionenconcentratiebereik. Een bespreking en gemakkelijk te raadplegen diagrammen van deze bereiken, zoals ze betrekking hebben op de hier besproken methoden, is te vinden in bijlage 2 van de gratis gids Inleiding tot zoutanalyse.

Andere overwegingen bij de bepaling van natrium of zout in voedingsmiddelen

Producenten van voedingsmiddelen moeten de techniek gebruiken die hun processen en doorvoer het beste ondersteunt en tegelijkertijd de naleving van lokale voorschriften mogelijk maakt. Vanuit het oogpunt van de toepassing zijn er verschillende aspecten die in aanmerking moeten worden genomen om te bepalen welke methode ideaal zal zijn voor zout- of natriumgehalteanalyse:

  • Nauwkeurigheid: Hoe nauwkeurig moet de bepaling zijn?
  • Verwachte inhoud: Welke hoeveelheid natriumion wordt verwacht?
  • Specificiteit:Wordt de test uitgevoerd op zout, natrium of het totale mineraalgehalte?

Een bespreking van de kenmerken van voedingsmiddelen en de wijze waarop deze kenmerken van invloed zijn op de bereiding van monsters (mengen, oplossen, homogeniseren, enz.) is te vinden in aanhangsel 2 van de gratis gids Inleiding tot de zoutanalyse.

Specifieke laboratoriumtoepassingen in de voedselproductie
Specifieke laboratoriumtoepassingen in de voedselproductie

Specifieke toepassingen in de productie van voedingsmiddelen

METTLER TOLEDO biedt een verscheidenheid aan Application Notes die betrekking hebben op verschillende methoden voor de bepaling van natrium in levensmiddelen, de beoordeling van het chloridegehalte en nog veel meer. Deze omvatten toepassingen voor het meten van het zout- en natriumgehalte van voedingsmiddelen, zoals:

  • Bakpoeder
  • Brood
  • Kaas
  • Koek
  • Dressings/Sauzen
  • Ketchup
  • Vloeibare kruiderij
  • Vlees/melk
  • Noedels/pasta
  • Aardappelchips
  • Kant-en-klaar maaltijden
  • Snacks
  • Yoghurt

Voor een volledige lijst van Application Notes die nuttig kunnen zijn voor uw zoutmeetlaboratorium en een handige gids om het te raadplegen, kunt u de gratis gids "Introductie tot zoutanalyse" downloaden.

Toepassingen

Publicaties

FAQ

Wat is het verschil tussen het zout- en natriumgehalte?

Tafelzout, of NaCl, is meestal een primaire bron van natrium in voedingsmiddelen; natriumionen (Na+) kunnen echter ook door andere levensmiddeleningrediënten worden toegevoegd, waardoor het totale natriumgehalte hoger is. Specifieke zout- of natriumanalysetechnieken kunnen beter geschikt zijn voor bepaalde soorten levensmiddelen, afhankelijk van de bronnen van natrium en chloride die worden gemeten.

Hoe meet je het zoutgehalte in voedsel?

Natrium in voedsel kan worden gemeten met behulp van ion-selectieve elektroden, titratie, dichtheidsbepaling, en meer. Download voor meer informatie de gratis gids "Inleiding tot zoutanalyse".

Wat is de formule van natriumchloride?

Natriumchloride, dat gewoonlijk zout of tafelzout wordt genoemd, is een ionische verbinding. De chemische formule is NaCl, dat staat voor een 1:1 verhouding van natrium- en chloride-ionen. Rekening houdend met hun respectieve molaire massa's (22,99 en 35,45 g/mol), bevat een monster van 100 g NaCl 39,34 g Na en 60,66 g Cl. Nauwkeurige meting van NaCl of zout in voedsel is van cruciaal belang voor smaak, houdbaarheid en gezondheid.

Hoe bereken je de zoutconcentratie?

De methode die u gebruikt om het zout- of natriumgehalte te berekenen, hangt af van welke bepalingstechniek het meest geschikt is voor het meten van natrium- of chloride-ionen in uw zoutmeetlaboratorium. Bekijk "De juiste zoutgehaltebepalingsmethode voor uw toepassing kiezen" hierboven of download de gratis gids "Inleiding tot zoutanalyse".

Is gravimetrische analyse van een chloridezout als laboratoriumtechniek haalbaar?

Het chloridegehalte van een oplosbaar zout of een waterige oplossing kan worden bepaald door precipitatie van het chloride-ion als zilverchloride:

AgNO3 + NaCl → NaNO3 + AgCl↓

Terwijl zich tijdens de reactie een neerslag vormt dat kan worden opgevangen en gemeten in een vooraf afgewogen filterkroes, zal met argentometrische titratie waarschijnlijk een gemakkelijker, minder tijdrovend en nauwkeuriger resultaat worden verkregen.

Wat is de reactievergelijking voor argentometrische titratie van het chloridegehalte?

Zoutbepaling door titratie wordt nog steeds in veel laboratoria uitgevoerd. Argentometrische titratie berust op zilvernitraat (AgNO3) als titrant en is gebaseerd op de slecht oplosbare aard van zilverchloride (AgCl), dat als volgt uit de oplossing neerslaat:

AgNO3 + NaCl → NaNO3 + AgCl↓

Een zilverringelektrode kan worden gebruikt om de elektrische potentiaal te meten van de zilverionen die na de reactie in de oplossing achterblijven. Een potentiaalstijging als gevolg van het verbruik van alle chloride geeft het eindpunt van de titratie aan, zodat het zoutgehalte kan worden berekend (uitgaande van de veronderstelling dat alle chloride in het monster afkomstig is van NaCl).

Wat is de reactievergelijking voor thermometrische titratie van natriumion?

Tijdens thermometrische titratie van natriumion wordt elpasoliet (NaK2AlF6) gevormd in een sterk exotherme reactie. Uit de opgewekte warmte kan de hoeveelheid Na+-ion in een monster worden afgeleid.

Met behulp van een titrant bestaande uit aluminiumnitraat nonahydraat en kaliumnitraat (Al(NO3)3 - 9H2O en KNO3, respectievelijk) verloopt de reactie in aanwezigheid van ammoniumfluoride of ammoniumwaterstofdifluoride (NH4F, NH4HF2) als volgt:

Na+ + 2K+ + Al3+ + 6F- → NaK2AlF6↓

Als bij de vorming van elpasoliet energie vrijkomt, kan het resulterende temperatuurverschil worden gecorreleerd aan de hoeveelheid natrium die in het oorspronkelijke monster aanwezig is, met behulp van een thermometrische sensor.

Wat is het detectielimiet voor directe meting van natriumion?

Het detectielimiet voor de directe meting van natrium is 0,1 mg/L (4,7 - 10-6 M) en de bepaalbaarheidsgrens is 0,3 mg/L (1,4 - 10-5 M). Het lineaire meetbereik van de gebruikte natriumgevoelige elektrode ligt tussen 0,3 en 70.000 mg/L (1,4 - 10-5 M en 3 M). Als het natriumgehalte van een bepaald monster hoger is dan dit, moet het monster worden verdund.