 |
Is de klimaatverandering hoorbaar? Kunstenaar en onderzoeker Kat Austen heeft een expeditie naar het Noordpoolgebied ondernomen om het smelten van ijs waarneembaar te maken door middel van een geluidssculptuur. Hiervoor heeft ze ook pH-meters van METTLER TOLEDO gebruikt.
Klimaatverandering is één van de grote uitdagingen waar de mensheid vandaag de dag voor staat. Wetenschappelijke feiten hebben echter weinig invloed op de manier waarop we de opwarming van de aarde en de bijbehorende risico's waarnemen. Muzikanten en kunstenaars hebben al lange tijd geprobeerd om de aandacht op klimaatverandering te vestigen. Enkele voorbeelden hiervan zijn de ‘Live Earth’ concertmarathon in 2007 en de pianist Einaudi die zijn Steinway-vleugel bespeelde op een drijvend plateau in het Arctisch gebied. Het onderliggende idee om via muziek emoties op te wekken is al eeuwenoud. Dit soort muziek is nu zelfs uitgegroeid tot een nieuw muziekgenre dat sonificatie heet (gegevens in geluid veranderen). Hierbij worden meetgegevens overgezet in geluid. Kat Austen, een Britse kunstenaar met een doctoraat in scheikunde die in Berlijn woont, heeft zich aan deze kunstvorm gewijd. Ze is erin geslaagd om door middel van sonificatie klimaatverandering in een emotionele ervaring om te zetten.
 |
Expeditie naar het
Canadese Noordpoolgebied
"De poolgebieden behoren tot de gebieden van onze aarde die het meest getroffen worden door klimaatverandering," zegt de nieuwe mediakunstenaar. "Het smelten van het Arctische ijs leek daarom een passend thema voor mijn werk." Dankzij het artist-in-residence-programma van de Friends of Scott Polar Research Institute van de Universiteit van Cambridge, kon ze aan een Arctische expeditie van twee weken deelnemen. "Geluid en muziek hebben een emotionele invloed op ons," aldus Austen. "Ik kreeg daarom het idee om de veranderende chemie van de Arctische wateren als gevolg van het smeltende ijs in geluid om te zetten."
Luisteren naar het smeltende ijs
Maar hoe kunnen veranderingen die we gewoonlijk niet waarnemen hoorbaar worden gemaakt? Naarmate de gletsjers smelten, komen steeds meer opgeloste kooldioxide en organische stoffen in het Arctische water terecht. Als scheikundige weet Austen dat hierdoor de zuurgraad (pH) van het water verandert. "De scheikundefaculteit van University College London gaf me verschillende pH-meters van METTLER TOLEDO mee voor mijn expeditie," vertelt Austen. "Ik heb deze apparatuur tijdens de expeditie gebruikt om experimenten uit te voeren en watermonsters te nemen." Dankzij het gebruik van ‘circuit bending’, een creatieve muzikale techniek waarbij elektronische apparatuur wordt kortgesloten om geluidseffecten te creëren, was ze in staat om haar vele meetgegevens in geluid om te zetten.
 |
"Wanneer een pH-meter een meting uitvoert, is de resulterende spanningsverandering hoorbaar als een geluid," legt Austen uit. "Als het aandeel opgeloste kooldioxide en organische stoffen in het water verandert, verandert de pH van het water en daardoor ook het geluid." De kunstenaar combineerde deze geluiden met die van traditionele instrumenten tot een geluidssculptuur, de symfonie ‘The Matter of the Soul’ die uit vier delen bestaat. Met haar ‘Wasserklang Orchester’ (watergeluidenorkest), brengt ze deze symfonie tijdens evenementen en workshops overal ter wereld ten gehore. De watermonsters die zij meebracht uit het Noordpoolgebied maken altijd deel uit van haar uitvoering.
Lees hier meer over Kat Austen, haar werk en haar komende projecten.
